संस्थानको गतिविधि
संस्थान अन्तर्गत संचालित आयोजनाहरुले पूर्वमा मेचीको पांचथरदेखि पश्चिममा महाकालीको कन्चनपुरसम्म गरी जम्मा ३४ जिल्लाहरुवाट दूध संकलन गरिरहेका छन् । दुग्ध वितरण आयोजनाहरुको संकलन क्षेत्रहरुमा दूध संकलन कार्य संगठनात्मक तरिकावाट कृषकहरु स्वयंद्घारा संचालित दुग्ध उत्पादक सहकारी संस्था लिमिटेड मार्फत भइरहेको छ । याक चीज उत्पादन केन्द्र अन्तर्गतका संकलन क्षेत्रहरुमा भने दूध उत्पादक कृषकहरुवाट सोझै याक गाईको दूध खरिद गर्ने गरिएको छ ।
काठमाडौं वाहिरका हेटौडा, लुम्विनी तथा नेपालगन्ज दुग्ध वितरण आयोजनाहरुले संकलन गरेको दूध मध्ये स्थानिय विक्री तथा दुग्ध पदार्थ उत्पादन भन्दा बढी हुने परिमाण दूध काठमाडौं दुग्ध वितरण आयोजनामा पठाउने गरी आएका छन् । यसै गरी विराटनगर दुग्ध वितरण आयोजनाले संकलन गरेको कूल दूध मध्ये स्थानिय विक्रीवाट बढी हुने दूधवाट धुलो दूध वनाउने गर्दछ, जुन सुख्खा सिजनमा काठमाडौं ल्याई बजारको माग पुरा गर्नको निमित्त तरल दूध बनाउने कार्यमा काठमाडौं दुग्ध वितरण आयोजनाले प्रयोग गर्दछ । करिव २ वर्ष अगाडी देखि संचालनमा आएको ढल्केवर स्थित जनकपुर दुग्ध वितरण आयोजनाले स्थानिय स्तरमा माग हुने दही आपूर्तिको लागि Yoghurt Based Milk Processing Plant को रुपमा दही लगायत दूध र अन्य दुग्ध पदार्थहरु उत्पादन गर्दछ भने हालै संचालित धनगढी दुग्ध वितरण आयोजनाको दूध नेपालगन्ज ल्याई दुग्ध पदार्थ उत्पादनमा प्रयोग गर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ । संकलन गरिएको दूध प्रशोधन कारखानासम्म ल्याउंदा दूधको गुणस्तर ह्रास नहोस् भन्ने ध्येय अनुरुप संस्थान अन्तर्गतका आयोजनाहरुले विभिन्न दूध चिस्याउने केन्द्रहरुमा दूध चिसो बनाई टैंकर मार्फत ढुवानी गरी आयोजनामा ल्याउने व्यवस्था गरेको छ । यस वाहेक पनि सहकारी संस्थाहरुवाट संचालित दूध चिस्याउने केन्द्रहरुवाट पनि चिसो दूध उठाउने व्यवस्था मिलाई संकलन कार्यमा व्यापकता ल्याइएको छ ।